Katarzyna Kozyra – Być kimś, kim się (nie) jest

Szeroka prezentacja twórczości wybitnej polskiej artystki, ikony sztuki krytycznej.

Wystawa jest szeroką prezentacją twórczości wybitnej przedstawicielki polskiej sztuki krytycznej, nurtu związanego z przemianami politycznymi i kulturowymi w Polsce po 1989 roku. Wybór prac – od nagrodzonej na weneckim Biennale „Łaźni męskiej” po projekt „Szukając Jezusa” i najnowsze działania performatywne – podporządkowany jest zagadnieniu, które z perspektywy przeszło trzydziestu lat intensywnej obecności Katarzyny Kozyry w świecie sztuki można uznać za kluczowe – idei płynnej tożsamości.

Ekspozycja pozwoli publiczności spojrzeć na twórczość Kozyry jako obszar nieustających eksperymentów związanych z doświadczaniem i definiowaniem tożsamości, ciała oraz płci. W swoich pracach i procesach twórczych artystka obsadza samą siebie w coraz to innych rolach, wykorzystując do tego różnorodne środki wyrazu, takie jak wideo, fotografia, wideoinstalacja, performans.

Przez lata obecności na światowej scenie artystycznej Katarzyna Kozyra przyzwyczaiła nas do głosu krytycznego, konfrontującego odbiorców z tematami tabu, niejednokrotnie prezentując i akcentując rolę ciała nienormatywnego: chorego, starego, queerowego. Sztuka Kozyry stanowi komentarz do patriarchalnych struktur i binarnych modeli tożsamości.

Ostatnia dekada jest etapem zmian w jej strategii artystycznej. Od czasu pracy nad projektem „Szukając Jezusa” artystka stosuje praktykę „nieobecności”, związaną m.in. z odczuwaniem zmęczenia wobec mechanizmów (nad)produkcji artystycznej. Wystawa, prezentując prace powstałe w ostatnich trzech dekadach aktywności twórczej Kozyry – w tym dzieła kluczowe dla polskiej historii sztuki – ukazuje drogę artystki przez kolejne etapy odkrywania złożoności podmiotu: performatywnego, niespójnego, wymykającego się.

Ekspozycji towarzyszy publikacja zawierająca reprodukcje prac oraz teksty kuratorek, Niny Hobgarskiej i Ady Piekarskiej, a także Jiříego Jůzy, Karola Radziszewskiego, Agaty Smalcerz, Kateřiny Štroblovej i Andrzeja Wajsa.

 

Agnieszka Katarzyna Kozyra urodziła się 1 lutego 1963 roku w Warszawie. W 1989 roku rozpoczęła studia na Wydziale Rzeźby ASP w Warszawie. Na I roku studiowała rzeźbę pod kierunkiem Gustawa Zemły, a od II roku do końca studiów w pracowni doc. Grzegorza Kowalskiego. W 1992 roku zdiagnozowano u niej ziarnicę złośliwą. Walka z chorobą trwała przeszło cztery lata. Jej apogeum i trudne leczenie nakładało się z tworzeniem pracy dyplomowej, która powstawała pod kierunkiem prof. G. Kowalskiego. Była to słynna "Piramida zwierząt", rzeźba wykonana z wypchanych zwierząt: konia, psa, kota i koguta, której towarzyszył film dokumentujący proces uśmiercania i preparacji konia. Praca dyplomowa, zainspirowana bajką braci Grimm, której obrona odbyła się w czerwcu 1993 r., wywołała burzliwy oddźwięk, dyskusję w mediach, protesty, ataki i oskarżenia. Nie wnikano w motywację artystki, zarzucając jej i sztuce współczesnej amoralność. Jednocześnie uznana została za ważny głos w obronie praw zwierząt, jak również zwróciła uwagę na obecność i znaczenie społeczne sztuki.
Jej "Łaźnia męska" reprezentowała Polskę na 48. Biennale Sztuki w Wenecji. Artystce przyznano honorowe wyróżnienie: za to że bada i kwestionuje autorytarną domenę męskiego terytorium, łącząc elementy sztuki performans i inscenizacji (z oficjalnego komunikatu Jury). Jest to najwyższe wyróżnienie, jakie dotychczas zdobyli polscy artyści na weneckim Biennale.
Autorka prac: "Piramida zwierząt" (1993), "Więzy krwi" (1995), "Olimpia" (1996), "Łaźnia" (1997), "Łaźnia męska" (1999), "Święto wiosny" (1999-2002), "Kara i zbrodnia" (2002), "W sztuce marzenia stają się rzeczywistością" (2003-2009), "Casting" (2010), "Szukając Jezusa" (2012), "Homo Quadrupeds" (2018), "Sen córki Linneusza" (2018), "Fressen" (2021), "Sen" (2023).
Fot. Kasia Szumska
 
 

Informacje o dostępności:

Niektóre z dzieł zawierają treści, które mogą być nieodpowiednie dla dzieci i młodzieży. Osoby poniżej 15 roku życia mogą zwiedzać wystawę w obecności opiekuna lub za jego pisemną zgodą.
Górna sala wystawowa jest wyciemniona. Znajdują się w niej prace wideo odsłuchiwane przez dostępne na miejscu słuchawki.

Prezentacja twórczości artystki ma dwie odsłony – pierwszą z nich była wystawa pokazywana w galerii GVUO w Ostrawie (Czechy) we wrześniu 2024 roku, kolejną jest wystawa w Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej, prezentowana od 17 stycznia 2025 roku.

Partnerem wystawy jest Fundacja Katarzyny Kozyry.

Współpraca: GVUO – Galeria Sztuk Pięknych w Ostrawie (Czechy)

 

Oprowadzanie kuratorsko-autorskie
sobota, 18 stycznia 2025 roku o godz. 13.00 (wstęp wolny).
Oprowadzają: Ada Piekarska, kuratorka, Katarzyna Kozyra, artystka

Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała, ul. 3 Maja 11
Katarzyna Kozyra – Być kimś, kim się (nie) jest
Kuratorka: Ada Piekarska, Nina Hobgarska
17 stycznia – 16 marca 2025
wernisaż: piątek, 17 stycznia 2025, godz. 18.00, premiera katalogu wystawy
______________________________________________________________________________________________________

W mediach o wystawie:
– Weronika Jakubowska, JESIEŃ I ZIMA W MUZEACH: 5 WYSTAW, KTÓRE MUSISZ ZOBACZYĆ, PURO MAG >>
– 9 wystaw początku 2025 roku. Jedzenie w sztuce, zwierzęta w fotografii, klasyki, abstrakcje, emocje i nowe początki, K MAG: 04.01.2025 >>
– Pożyczone tożsamości, NN6T: 03.01.2025 >>
 
 
 
 
 
 
 

 

Patroni medialni