Spotkania przy Kolekcji – Krzysztof Zarębski

„Zakazany owoc. Ciało. Odbicie”. O subtelnych inscenizacjach, performansie, o fotografii „Brukselki” na wystawie „Dla Johanne i Anny” – rozmowa z przybyłym z Nowego Jorku pionierem polskiego performansu.

Bohaterem kolejnego spotkania w cyklu rozmów z artystkami i artystami, których prace prezentowane są w Willi Sixta na wystawie pt. „Dla Johanne i Anny”, przedstawiającej dzieła wybrane z Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA, będzie Krzysztof Zarębski, jeden z pionierów i najwybitniejszych przedstawicieli sztuki performans w Polsce, którą zajmuje się aktywnie od 1971 roku. Artysta od 1981 roku mieszka w Nowym Jorku.

W swojej twórczości podejmuje m.in. tematy związane z ciałem, erotyką i seksualnością, łącząc je z wysublimowanymi inscenizacjami. Fotografie Krzysztofa Zarębskiego z lat 70. XX wieku pt. „Brukselki” i „Bez tytułu 4” kuratorka wystawy Agata Smalcerz umieściła w sali nr 3, zaś zgromadzone tu, wybrane z kolekcji, dzieła artystek i artystów połączyła hasłem „Zakazany owoc. Ciało. Odbicie”, określającym jeden z wątków ekspozycji. Fotografia „Brukselki” przedstawia scenę z filmu Krzysztofa Zarębskiego, w której modelka o czerwonych paznokciach trzyma zielone brukselki tuląc je do piersi. Różnice kolorystyczne oraz kontrast między chłodem warzyw a ciepłem nagiego ciała, są ważnym elementem tej pracy. Cała wystawa nawiązuje do żyjących u schyłku XIX wieku pierwszych mieszkanek Willi Sixta, żon właściciela willi, Teodora Sixta – jednak wybrane na wystawę obrazy, grafiki, fotografie i instalacje wiążą się ze współczesną perspektywą postrzegania statusu społecznego i roli kobiety.

Agata Smalcerz w Przewodniku po wystawie:
Czy cielesność w purytańskim XIX-wiecznym domu była tematem tabu? Czy potrzeba bliskości, czułości, kontaktów z innymi ludźmi była zaspokajana? Czy Johanne, pozostawiona sama w swoim niespeł­nieniu powinności małżeńskich, oddawała się drobnym przyjemno­ściom, czy miała ochotę zrobić coś zakazanego?
W pracach Krzysztofa Zarębskiego ciało kobiece poddawane jest nie­winnym eksperymentom. Artysta obserwuje jak zachowuje się skóra pod wpływem dotyku ręki czy ust lub różnych przedmiotów i sub­stancji: lodu, ciepłego powietrza, warzyw (brukselki, marchewki). Zarejestrowane w latach 70. XX wieku jego performanse dokame­rowe są dziś dokumentem niezwykłej wyobraźni artysty. Wydają się być całkowicie oderwane od czasów, w których powstały: za­awansowanego ustroju socjalistycznego. Mieszkający w Warszawie, mający kontakt z międzynarodowym środowiskiem (także dzięki karierze sportowej – w lekkoatletyce) artysta nie stronił od udziału innych osób w jego wystąpieniach – modelek, muzyków – a także wykorzystywania przedmiotów: wykonanych przez siebie trochę surrealistycznych, trochę erotycznych obiektów.

Krzysztof Zarębski
Artysta interdyscyplinarny; performer, malarz, rzeźbiarz, autor scenografii oraz obiektów.
Urodził się w 1939 roku w Warszawie, od 1981 roku mieszka i pracuje w Nowym Jorku.
W latach 1962–1968 studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w pracowniach profesora Jana Wodyńskiego oraz profesora Stefana Gierowskiego. W 1968 roku otrzymał dyplom z wyróżnieniem.
Jest jednym z pionierów i najwybitniejszych przedstawicieli sztuki performans w Polsce, którą zajmuje się aktywnie od 1971 roku.
Jego twórczość konsekwentnie oscyluje wokół tematów przemijania, procesów biologicznych, pamięci, erotyzmu.
W 1972 roku Zarębski stworzył koncepcję „stref kontaktu”, która stała się bardzo istotna dla jego działań. Strefy kontaktu to subtelny rodzaj form komunikacji człowieka z przyrodą i przedmiotem, której celem było znalezienie nowych pól działania artystycznego.
Wiele akcji artystycznych Zarębski zrealizował wspólnie z żoną Krystyną Jachniewicz – malarką, zacierając w ten sposób granicę miedzy sztuką a życiem codziennym (m.in. filmy „Bez tytułu”, „Osmoza”).
Działania twórcze Krzysztofa Zarębskiego od początku miały charakter interdyscyplinarny. Bardzo ważnym elementem jego sztuki była współpraca z innymi artystami; reżyserami teatralnymi, muzykami, kompozytorami, filmowcami.
W 1981 roku Zarębski wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie mieszka i tworzy do dzisiaj.
Na zdjęciu Krzysztof Zarębski. Czarno-biały portret artysty, wykonany przez Zygmunta Rytkę w czasie jednej z akcji artystycznych w Galerii Współczesnej w Warszawie w 1970 roku.

Więcej na stronie internetowej artysty >>

Galeria Bielska BWA, Willa Sixta, Bielsko-Biała, ul. Adama Mickiewicza 24
Spotkania przy Kolekcji – Krzysztof Zarębski
czwartek, 25 lipca 2024, godz. 17.00, Willa Sixta, wstęp wolny
prowadzenie: Agata Smalcerz

Zobacz wszystkie prace artysty w Kolekcji Sztuki Galerii Bielskiej BWA >>

Czytaj w archiwum, w poprzedniej wersji strony internetowej, o retrospektywnej wystawie Krzysztofa Zarębskiego w Galerii Bielskiej BWA w 2009 roku pt. „Zmysłowość jest jego kwiatem”, czytaj tekst Marka Bartelika o wystawie >>

Zobacz dokumentację fotograficzną premierowego performansu Krzysztofa Zarębskiego pt. „Żywy ul (Ukryty truteń)” podczas finisażu wystawy 27.08.2009 >>

Zobacz fotorelację z performansu Krzysztofa Zarębskiego „Głos Helmuta. Osmoza” podczas wernisażu wystawy „Polscy radykalni performerzy 1967–1980” w Galerii Bielskiej BWA 17.05.2014 >>
Czytaj o wystawie „Polscy radykalni performerzy 1967–1980” >>

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________

W Spotkaniach przy Kolekcji uczestniczyły dotąd artystki i artyści:
w roku 2022: Barbara Konopka, autorka pracy z cyklu „Malavida” pt. „Platon. Mężczyzna – teraz to się leczy” (2007); Karina Czernek, twórczyni „Autoportretu” (2015); Koji Kamoji, autor obrazu z cyklu „Projekt ogrodu” pt. „Rzeka I” (2006); Karolina Jabłońska, której obraz „Grób” (2016) uhonorowany został II nagrodą na 44. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2019; Aneta Grzeszykowska, twórczyni rzeźby z filcu pt. Franciszka 2022 (2013);
w roku 2023: Tamara Berdowska, malarka, autorka abstrakcji geometrycznej pt. „Kompozycja centralna” (2005), Malwina Rzonca, autorka obrazu „Autoportret – Durga” (2008); Paulina Poczęta, autorka pracy „Cera ta” (2008); Iwa Kruczkowska-Król, autorka obrazu „Yukata i Koi” z cyklu „Opowieści o herbacie” (2010); Ewa Zawadzka, która stworzyła dyptyk w cyklu „Opowieści pejzażu” (2006); Grzegorz Kozera, autor obrazu „Koła fortuny” (2014);
w roku 2024: Małgorzata Markiewicz, twórczyni serii light boxów pt. „Kwiaty” (2004); Martyna Czech, laureatka Grand Prix 42. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2015, autorka nagrodzonego obrazu olejnego „EX 1” (2014); Bartłomiej Jarmoliński, autor obrazu z 2008 roku pt. „Santo Subito – Frida”, wyróżnionego przez jury 39. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2009.